امشب شب یلداست، شبی که ریشه در فرهنگ کهن ایرانی دارد، یلدایتـان مبارک....
دیر زمانی است که مردمان ایرانی و بسیاری از جوامع دیگر، در آغاز فصل
زمستان مراسمی را جشن می گیرند که در میان اقوام گوناگون، نام‌ها و
انگیزه‌های متفاوتی دارد. در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور، از شب
آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام می‌برند که همزمان با شب
انقلاب زمستانی است. به علت دقت گاه شماری ایرانی و انطباق کامل آن با
تقویم طبیعی، همواره و در همه سال‌ها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه
سی‌ام آذر و بامداد یکم دی است.
هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند که مراسم شب چله برای رفع
نحوست بلندترین شب سال برگزار می‌شود؛ اما می‌دانیم که در باورهای کهن
ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمی‌شده است. جشن شب چله، همچون
بسیاری از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی دارد.
خورشید در حرکت سالانه خود، در آخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب
شرقی می‌رسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود.
اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگربار بسوی شمال شرقی باز
می‌گردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است. به عبارت دیگر، در
شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانه‌روز خورشید اندکی
پایین‌تر از محل پیشین خود در افق طلوع می‌کند تا در نهایت در آغاز زمستان
به پایین‌ترین حد جنوبی خود با فاصله 5/23 درجه از شرق یا نقطه اعتدالین
برسد.
